Laparoskopik/Robotik Mesane ve Kalın Barsak Sarkması Ameliyatı

Laparoskopik/Robotik Mesane ve Kalın Barsak Sarkması Ameliyatı

Günümüzde dünyada neredeyse her iki kadından birinde bu duruma rastlanmaktadır. Ülkemizde ise bu oran dünya ortalamasının biraz daha üzerinde olduğu tahmin edilmektedir. Sarkmanın birçok nedeni bulunmakla beraber en sık görülen nedenleri arasında çok fazla doğum yapmak, zor doğum öyküsü, genetik faktörler, ıkınma, kabızlık, sigara kullanımı ve obezite bulunur.

Mesane, Kalın Barsak ve Rahim Sarkması Aynı Anda Tedavi Edilebilir

Mesane, rahim, idrar kanalı ve bağırsakları yerinde tutan kaslarda ve bağlarda meydana gelen zayıflamaya bağlı olarak rahmin bulunduğu yerden sarkmasına ‘rahim sarkması’ denir. Rahim sarkmasına sıklıkla mesane ve makat bölgesinde sarkma da eşlik etmektedir.

Ayrıca daha önce rahim ya da vajinal ameliyatlar geçirmiş olan kişilerde de rahim sarkmaları meydana gelebilir. Sarkmanın yeri ve evresine göre vajinal ya da karın boşluğundan gerçekleştirilen operasyonlar ile tedavi edilebilir.

Sistosel, idrar torbası(mesane) tabanının vajenden dışarıya doğru sarkması durumudur. Normal kadınlarda mesane tabanı ve vajen üst duvarı idrar torbasını hamak şeklinde yukarı doğru çeker ve asar. Bu nedenle idrar kaçırması önlenmiş olur.

Zor doğum yapan kadınlarda, iri bebek doğuran kadınlarda ve müdahaleli doğumlarda vajende yırtıklar ve idrar torbası tabanında zorlanmalara bağlı olarak destek kaybı olur. Bunun sonucu olarak idrar torbası tabanı vajinaya doğru ve daha sonra da dışarı doğru sarkmaya başlar. Bu durum başlangıçtaki bir kaç yıl içerisinde idrar kaçırmasına yol açar. İlerleyen yıllarda ise idrar torbası aşırı derecede sarkmış olduğundan dolayı idrar yapamama ve idrar yaparken güçlükler olmaktadır. Mesane sarkması, idrar kaçırma ve idrar yaparken zorluklara yol açması nedeni ile kadınların sosyal yaşantısını bozan önemli bir sağlık problemidir. Bazen hastalar idrar torbasını yukarı ittirmeden normal olarak idrar yapamazlar. Ancak idrar torbasını parmakla yukarı ittirdikten sonra idrar yapabilirler. Bu durumda vajen ve idrar torbasında yaralanmalara veya enfeksiyonlara yol açmaktadır.

Sistosel Tedavisi

İdrar torbası sarkması tedavisi 2. dereceden ileri ise ameliyat yapılarak idrar torbası alanı toparlanır. Eğer idrar kaçırma şikayeti de varsa aynı seansta idrar torbasının boynuna askı operasyonu (TOT veya TVT operasyonları) yapılarak idrar kaçırma şikayetleri önlenmiş olur.
Ameliyatlatta başarı oranı %90’ın üzerindedir.

Sistosel (idrar torbası sarkması) olan kadınların düzenli kontrol muayeneleri yaptırmaları, muayene sırasında sistoselin derecesi gittikçe artıyorsa ve idrar yapmada zorluklar oluyorsa biran önce ameliyat olmaları gerekmektedir.

Laparoskopik / Robotik Sakrokolpopeksi

Mesane sarkmasının derecelerine göre çeşitli tedavi alternatifleri söz konusudur. Bazı tedaviler geçici çözümler sunarken, bazı tedaviler uzun dönem etkili ve düşük riskli olabilmektedir. Tedavi alternatifleri konusunda hastaların etkinlik, yan etki, maliyet gibi konularda aydınlatılmış olması ve hasta için en yararlı tedavi konusunda görüşülmesi en faydalı seçenektir.

Ancak her şeyden önce, mesane sarkmasında tedavide asıl amaç: gevşemiş ve güçsüz dokular nedeniyle sarkan pelvik dokuların (yani leğen kemiği içindeki dokuların) bir yama ya da destek yapı ile eski pozisyonlarında sabit kalacak şekilde kemiğe tespit edilmesidir. Bu amaç için çeşitli cerrahi teknikler hastaya sunulabilir. Bu tekniklerde hepsinde de ortak amaç olabildiğince anatomik yapıyı eski orijinal anatomik şekline getirmektir.

Bu durumdaki sarkmalar kendiliğinden iyileşmez ya da ilaç tedavisi ile geçmez. Gevşemiş veya yırtılmış bu dokuların desteklenmesi ve tekrar yerine bağlanması gerekir, ki bu da ancak cerrahi olarak mümkündür. ABD’de her yıl 120.000 kadın hastaya uterus, vajina aşırı sarkıklığı nedeniyle ameliyat uygulanmaktadır.

Leğen kemiğinin içinde yer alan mesane, uterus ve barsak gibi organların prolapsusunda (dışarı sarkmasında) ön ve arka duvarın laparoskopik yoldan desteklenmesi temeline dayanan bir girişimdir. Özellikle aşırı mesane sarkması olan ve prolapsus olgularında diğer bütün tekniklere göre uzak ara üstün olan ve halen daha “altın standart” olarak kabul edilen tedavidir. Bu hastalara ameliyatla uygulanan Prolen “Mesh –Yama-“ ile vajen ön ve arka duvarının kuyruk sokumu kemiğinin promontorium denilen bölgesine sistemin desteklenmesidir. Bu işlemin en önemli avantajlarından en önemlileri de prolen mesh ile bir doku erozyonun olmaması, ileri zamanda yetersizlik gelişmemesi ve cinsel ilişki sırasında ağrının olmamasıdır.

Günümüzde deneyimli ellerde bu müdahale artık “Laparoskopik” veya “Robotik” olarak yapılmaktadır. En önemli özelliği vajinanın yapısını hiçbir şekilde bozmadan, sadece düzelterek, desteklenmesidir. Laparoskopik Sakrokolpopeksi ameliyatında eş zamanlı olarak, vajen tepe noktası ile tabanı arasındaki ön ve arka duvara iki kat “mesh” tümüyle dikilir ve sabitlenir. Böylece sadece vajen duvarı desteklenmemiş, aynı zamanda barsak ve mesane tarafları da tümüyle desteklenmiş olur.
Laparoskopik Sakrokolpopeksi ameliyatında vajen arka duvarının boyuna göre arka duvar ile kalın barsak arasına Mesh ile destek yapı oluşturulur. Bunun sonrasında vajina ön duvarının gevşek durumu tümüyle ortaya konur ve vajen ön duvar boyutuna göre hazırlanan “Prolen Mesh” vajen ön duvarı ile mesane arasında destek doku oluşturacak şekilde vajen ön duvarına tespit edilir. Ön ve arka duvardaki bu destek dokusunun uzantıları kuyruk sokumu kemiğine kadar getirilip buradaki kemiğe kuvvetli şekilde tespit edilir.

Bu tekniğin tam başarı ile uygulanmasında vajina ön ve arka duvarı desteklenmelidir. Vajen ön ve arka duvarın boyuna göre Prolen Mesh boyutu hazırlanmalıdır. Bu Prolen Mesh mutlaka Prolen dikişlerle vajen duvarına farklı noktalardan dikilmelidir. Ön ve arka duvardan uzanan Prolen Mesh uzantıları kuyruk sokumu kemiğine, vajen tam gergin pozisyonda, kuvvetli Prolen dikiş ile tespit edilmelidir.

Laparoskopik ya da Robotik Sakrokolpopeksi ileri derecede laparoskopik cerrahi deneyimi gerektiren ameliyatlardan birisidir. Bazı cerrahlar bu ameliyatı eski teknik olan karından açık cerrahi kesi ile yapmaktadır. Bu hem kozmetik çirkinlik ve ameliyat sonrası ağrı, hem de ameliyatın etkinliği açısından ciddi dezavantaja sahip açık cerrahi yerine, günümüzde laparoskopik ya da robotik yöntem en etkin başarıyı sağlamaktadır.

Robotik Cerrahi İle Tedavi

Son yirmi yıl içerisinde tıp alanında kendine büyük yer bulan robotik cerrahi günümüzde en sık jinekoloji ve üroloji operasyonlarında tercih ediliyor. Klasik laparoskopik yöntemin daha gelişmiş versiyonu olan bu yöntem ile laparoskopik yöntemin kısıtlamaları ortadan kalkar.

Da Vinci robotunun kolları onlarca kez büyütme yapan ve üç boyutlu görüntü sunan kameraları ile operasyon bölgesi hakkında geniş bilgi sağlar. Ayrıca çok derin yerlere ulaşabilmesi sayesinde bu bölgelerde konforlu ve güvenli bir çalışma ortamı meydana gelir. 3 boyutlu yani derinlik de içeren görüntüleme teknolojisi sayesinde ameliyat bölgesi çevresinde yer alan hassas dokuya herhangi bir zarar verilmeden operasyon tamamlanabilir.

Operasyon Sonrası Avantajlar

Yeni nesil robotik cihazlar ile yapılan operasyonlar tıpkı laparoskopik yöntem gibi minimal invaziv jinekolojik cerrahi alanında yer alır. Yani robotik cerrahi de operasyon esnasında hasta mümkün olan en az sayıda müdahale ile tedavi edilir. Bu da ameliyat sırasında daha az kanama ve daha az kan ihtiyacı anlamına gelir.

Operasyonların küçük kesilerden gerçekleştirilmesi sayesinde ameliyat sonrasında enfeksiyon gibi komplikasyon görülme riski de minimum seviyeye indirilir. Bu sayede ameliyat sonrasında hastalar daha hızlı bir şekilde taburcu olabilmekte ve sosyal hayatlarına daha çabuk dönebilmektedir.

Robotik cerrahi ile gelen avantajların bir diğer önemli olanı ise küçük bir kesiye ihtiyaç duyulduğu için ameliyat sonrasında herhangi belirgin bir iz kalmamasıdır. Operasyon sonrasında ortaya çıkan izler yaklaşık bir yıl içerisinde gözle görülemeyecek seviyeye gelir.

 

Doç.Dr.Mustafa ULUBAY
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı

Kadın Hastalıkları için Ankara’da Doç. Dr. Mustafa ULUBAY ile iletişime geçebilirsiniz.

 

Bu gönderiyi paylaş